محمود دولت آبادی

محمود دولت‌آبادی در ۱۰ مرداد ۱۳۱۹ در روستای دولت‌آباد سبزوار متولد شد. مادرش فاطمه و پدرش عبدالرسول نام داشت. او پس از پایان تحصیلات مقدّماتی در روستا به سبزوار رفت و به مشاغل گوناگون پرداخت. سپس به مشهد رفت و در آنجا با سینما و نمایش آشنا شد.

 سال ۱۳۳۸ به تهران رفت و سال بعد در تئاتر پارس مشغول به کار شد. از آغاز دهۀ چهل در کلاس‌های نمایش آناهیتا شرکت کرد و بازیگر نمایش شد و کم‌کم نوشتن را نیز آغاز کرد. او در دهۀ چهل در نمایشنامه‌هایی از برتولت برشت و بهرام بيضايی و اکبر رادی نقش بازی کرد. در سال ۱۳۵۳ مهین اسکویی، کارگردان تئاتر از او دعوت کرد که در نمایشنامۀ «در اعماق» اثر ماکیسم گورکی ایفای نقش کند.

از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۳ تئاتر و داستان‌نویسی، دوشادوش هم، ذهن دولت‌آبادی را تسخیر کرده بود. او در همین سال تئاتر را برای همیشه کنار گذاشت، اگر انتشار نمایشنامۀ ققنوس و یا فعالیت دولت‌آبادی را برای تشکیل سندیکای تئاتر در یکی دو سال بعد از انقلاب مستثنی بدانیم، دولت‌آبادی، کار منظم داستان‌نویسی را با انتشار «ته شب» در سال ۱۳۴۱ آغاز می‌کند که در آثار او از همان نخستین اثر تا آخرین آنها سلوک خطوط تفکری کلی‌نگر و نشانه‌هایی مشخص وجود دارد، همچنین تسلط‌ رشک آمیز او در فضاسازی و دیالوگ‌نویسی از همان آغاز کار پیداست.

دولت آبادی در دهۀ ۱۳۵۰ به زندان افتاد. پس از زندان نگارش کلیدر را آغاز کرد که پانزده‌سال به طول انجامید. وی همچنین سال ۱۳۷۹ در کنفرانس برلین شرکت کرد.


بخشی از آثار این نویسنده در پردیس کتاب