استاد سولنس معمار

ايبسن در دوره رئاليستي، به فرمان سبك كارش، ناچار بود از رمانتيسم فاصله بگيرد؛ اما چهارتايي پاياني او كودتايي عليه سبك پيشين خودش است. پس از هدا گابلر، استاد سولنس معمار، پرشورترين خرقه سوزي ايبسن براي فرود در تئاتري با سبكي متفاوت و متناسب با مراحل پيشرفته‌تر آگاهي ذهن در تاريخ به شمار مي‌رود. شخصيت پردازي متفاوت نخستين نشانه‌هاي سبك نو است كه او با روي آوردن به اصول زيباشناسيك رمانتيسم به آن دست مي‌يابد.
اگر شليك هدا به شقيقه خودش پايان دوره‌اي در كار ايبسن است، استاد سولنس معمار بايد بازگشت به آغاز باشد، آغازي نمادين و گوياي آشوب ازلي، جهاني بدوي، و مذهبي آغازين. اين اثر مرحله نخست برون جستن از چنبر يا رهايي از غار و رفتن به سوي نور است كه با نخستين مرحله عروج ذهن در پديدارشناسي هگل كه (روي آوردن ذهن به آئين ستايش خورشيد و نور در ايران باستان است) هم‌خواني دارد.