هويت ايران (كاوش در نمودارهاي ناسيوناليسم: ديدگاهي مدني)

« ايرانيان دل آگاهي که با تاريخ و فرهنگ سرزمين خود آشنا بوده اند، تا جايي که ديده ام، همه خواهان سربلندي و بهروزيِ وطن خود و انديشناک آينده آن بوده اند بي آنکه بدخواه ديگران باشند. همه در پي آن بوده اند که بتوانند سرفرازانه از زادبوم خود ياد کنند... بررسي و مکاشفه چندين ساله درباره سرشت وطن دوستي، مايه هاي خردمندانه و عاطفي آن، و رازها و افسون آن، تأمل و تحليلي را دامن زده است که بخشي از آن در اين نوشته بازتاب يافته است. دامنه اين نوشته مي توانست از آنچه هست گسترده تر باشد و شمار کساني که از آنها سخني رفته يا نکته اي نقل شده است بسيار فزون تر. به گمان من، همين نمونه ها براي رساندن آنچه در نظر بوده بسنده است ... در آنچه مي خوانيد، کار خود را بر اين متمرکز کرده ام که زمينه و چرايي پيدايش ناسيوناليسم را بکاوم؛ از ديدي تبارشناختي نشيب و فراز توجه به نمودارهاي گوناگون آن را بررسي کنم و گونه هايي از آن را برشمارم. در شناخت و رده بندي نمودارهاي ناسيوناليسم سياسي در ايران، ناسيوناليسم اقتدارگراي مشروطه ستيز را از ناسيوناليسم مدني متعهد به حاکميت ملت و حقوق شهروندي بازشناخته ام.» (از «درامد» مؤلف)