استبداد (بيست درس از قرن بيستم)

تاريخ تکرار نمي‌شود، ولي درس مي‌دهد.
در قرن بيستم، دموکراسي‌هاي اروپا به ورطه فاشيسم و نازيسم و کمونيسم سقوط کردند. تاريخ اروپاي قرن بيستم نشان مي‌دهد که جوامع ممکن است از هم بپاشند، دموکراسي‌ها ممکن است سرنگون شوند، نظام‌هاي اخلاقي ممکن است فرو بريزند، و انسان‌هاي عادي ممکن است خود را در موقعيت‌هايي تصور نکردني بيابند.


تاريخ هم مي‌تواند آگاهي بدهد و هم هشدار.
ما از اروپايي‌هاي قرن بيستم عاقل‌تر يا باهوش‌تر نيستيم که شاهد بودند مردم‌سالاري چطور تسليمِ تماميت‌خواهي شد. اما مزيتِ ما بر اروپايي‌هاي قرن بيستم آن است که مي‌توانيم از تجربياتِ آنها درس بگيريم تا در برابر پيشروي استبداد پايداري کنيم.