مقالاتي درباره دين (فلسفه و جامعه شناسي دين)

گئورگ زيمل دين را قلمرو معيّني از واقعيت، مانند حکومت يا اقتصاد، نمي شمرد؛ بلکه آن را نگرش يا ديدگاه شيوه نگريستني به جهان چونان کل تلقي مي کند. معهذا او دين را به مجموعه اي از احساسات سوبژکتيو که فقط درون فرد روي مي دهد تقليل نمي دهد؛ از نظر او، دين، مانند هنر، قلمرو سومي را برمي سازد، که ميان سوژه و ابژه وجود دارد. دين «همواره عينيت يافتن (ابژکتيو شدن) سوژه است و بنابراين جايگاهش فراتر از آن واقعيتي است که به ابژه به معناي دقيق کلمه يا به سوژه به معناي دقيق کلمه اسناد داده مي شود». زيمل واقعيت را تقسيم شده ميان امر سوبژکتيو و امر ابژکتيو مي داند، ولي لازم نيست که گسستي ميان اين دو رخ دهد: قلمرو سوم، که با تعامل آدميان پديد مي آيد، مي تواند به مثابه پلي عمل کند. بنابراين هر شخص مذهبي چيزي مانند کشيش اعظم سازنده پل است تا آن جا که سهمي در ساختن آن دارد. به اين ترتيب، اين است معناي دين، دست کم مطابق با ريشه شناسي اي که از روزگار آگوستين به ارث رسيده است: لغت لاتيني Religare به معناي دوباره وصل کردن چيزي که شکافته شده است.