خاطرات مسكو (زندگي روشنفكران در دوران استالين)

اما گرشتين هر آنچه را كه امروز هولناك و باورنكردني به نظر مي‌آيد، بر اساس خاطرات و ديده‌هاي خود نوشته است. او خود از دوران نوجواني با احكام سنگين قضايي در يك نظام توتاليتري آشنا شد؛ يكي از پسرعموهايش در سال 1922 از سوي بلشويك‌ها به اعدام محكوم شده بود. او شاهد تبعيدها، مهاجرت‌ها، بگير و ببندها و انواع ارعاب و تهديدهاي روسيه دوران استالين بوده و در اين كتاب از همنشيني‌ها و همراهي‌هايش با شاعران و روشنفكران روس گفته است. وي در سال 1928 با اوسيپ و نادژدا ماندلشتام آشنا شد و سرآغاز كتاب نيز همين‌جاست. اوسيپ ماندلشتام همان شاعري است كه با سرودن يك شعر، تحت تعقيب قرار گرفت، دستگير و سپس تبعيد شد و شعيد ادبي لقب گرفت. اما گرشتين خاطرات خود را سال‌ها بعد در دهه 1990 ميلادي نوشت تا مشاهدات خود را از فجايع رفته بر روشنفكران روسيه در دوران تاريك استاليني بازگو كرده باشد. اين كتاب هم‌چنين روابط ميان ادباي روسيه را به خوبي تشريح مي‌كند و نحوه فعاليت و زيست آن‌ها را در اين دوران دشوار بازتاب مي‌دهد.