فرهنگ احزاب و جمعيت هاي سياسي ايران

اكنون از پيدايش نخستين احزاب يا حزب گونه‌ها در ايران صد سال مي‌گذرد. طبعا آثار متعددي در باب اين تشكل‌ها نوشته شده است. هم از سوي رهبران و فعالان و دست‌اندركاران برخي از اين احزاب و گروه‌ها يا هواداران و دوستداران آن‌ها، هم از جانب رقيبان و مخالفان آن‌ها، هم به قلم تاريخ‌نگاران و پژوهشگران ايراني و غير ايراني و نيز در قالب انتشار اسناد و مدارك مربوط به هر يك به منظور معرفي يا ترويج و تبليغ يا ثبت در تاريخ. با اين حال، خلا وجود اثري دايره‌المعارف‌گونه و كم و بيش جامع كه شناختي اجمالي و مقدماتي از همه اين احزاب و تشكل‌هاي سياسي به دست ‌دهد، محسوس بود. در مجموعه حزب‌ها و تشكل‌هاي سياسي ايران بر مبناي انواع طبقه‌بندي‌هاي جامعه‌شناسان و علم‌هاي سياست از احزاب سياسي، و با طبقه‌بندي‌هايي خارج از طبقه‌بندي‌هاي شناخته شده، انواع حزب‌ها و تشكل‌ها را مي‌توان يافت.