زوال نظام اجتماعي و فروپاشي دولت قاجار

لرد کرزن، نايب‌السلطنه‌ي بريتانيا در هند، درباره‌ي امتيازي که دولت ناصرالدين شاه قاجار در سال 1251 به بارون رويتر داد مي‌گويد: «اين کامل‌ترين و عجيب‌ترين واگذاري کل منابع صنعتي يک کشور به فردي خارجي است که کسي در تاريخ خواب آن را نتواند ديد، چه رسد به آن که عملاً امضا شده باشد.» دولتي که چنين امتيازهايي به بيگانگان مي‌داد دمار از «رعيت» خود هم درمي‌آورد، ولي در عين حال قدرت هم نداشت!
کتاب حاضر روايت زوال دولت قاجار در دهه‌هاي آخر عمر آن و نبرد چندجانبه‌اي است که در اين دوره بين دو قدرت بزرگ استعماري روسيه و انگلستان، اقشار فقير و ميانيِ شهر و روستا، رؤساي ايل‌هاي بزرگ، درباريان و علما درگرفت و زمينه‌هاي انقلاب مشروطه را فراهم کرد؛ مشروطه‌اي که به علت استمرار دخالت‌هاي آن دو قدرتِ استعماري و ضعف نيروهاي اجتماعي ناتمام ماند. امتياز اين کتاب استفاده‌ي گسترده از منابع دست اول و اسنادِ آرشيوهاي وزارت خارجه‌ي بريتانيا و دقت مؤلف در روايت جزئيات داده‌هاي اقتصادي و اجتماعي ايران قبل از مشروطه است.