انديشه پيشرفت و تحولات جديد جامعه ايران

ميان تاريخ سياسي جنبش‌ها و انقلاب‌ها و تاريخ اجتماعي توسعه و پيشرفت در ايران، هم‌سرشتي‌ها و پيوندهايي استوار برقرار است. هر دو دسته از اين تلاش‌ها در فضايي انتزاعي و دور از عوامل و شرايط اجتماعي و تاريخي و فرهنگي و سياسي ايران شکل نگرفته و نمي‌گيرند و هر دو تحت تأثير مسائل پيشيني و پسيني و مزمن و جديد بوده و هستند. پس مطالعه‌ي تاريخي توسعه و سياست در ايران مطالعه‌اي توأمان و به‌هم‌پيوسته است که «مسئله‌ي ايران به‌مثابه‌ي جامعه‌ي در حال گذار» در کانون آن قرار دارد. مسئله‌اي که اگرچه کلي و مبهم است ولي از ظرفيت گفت‌وگو بر سر کم‌ و کيف موضوع برخوردار است.
حوزه‌ي ارتباطات و توسعه به‌عنوان حوزه‌اي «مسئله‌بنياد» و «ميان‌رشته‌اي» که جوهر آن گفت‌وگو و رويارويي سازنده ميان انديشه‌ها و تجربه‌‌هاست به اين موضوع اهتمام ويژه داشته و دارد و فضل تقدم در اين کار با مرحوم دکتر مجيد تهرانيان است که، پس از اخذ مدرک دکتري اقتصاد سياسي از دانشگاه هاروارد و ورود به ايران در سال 1353، با تأسيس «پژوهشکده‌ي علوم ارتباطي و توسعه‌ي ايران» به مطالعات علمي و ملي در اين زمينه سامان داد. وي از ميان تحقيقات مختلف نتيجه گرفت که «آن راهبرد توسعه‌اي که اولويت را به گسترش ظرفيت‌هاي انسان و نهادهاي اجتماعي بدهد، از راهبردي که پيشينگي را به توسعه‌ي ظرفيت‌هاي توليدي مي‌بخشيد مؤثرتر و انساني‌تر عمل مي‌کند.»
اين کتاب مهم‌ترين پژوهش‌ها و مطالعات دکتر تهرانيان را براي نخستين‌بار منتشر و بررسي مي‌کند، اما فراتر از آن به تحولات جديد جامعه‌ي ايراني و مسئله‌ي توسعه و ارتباطات در ايرانِ امروز نيز مي‌پردازد.