قصر الشوق

«قصر الشوق» دومين رمان از سه گانه نجيب محفوظ، همچون دو ديگرِ آن «بين‌القصرين» و «سکَّريه» نام محله‌اي در قاهره است.
جهان عرب تا پيش از قرنِ بيستم فاقد تاريخچه‌اي درخور توجه در رمان‌نويسي بود در عوض ديگر شيوه‌هاي روايت مانند آنچه در هزار و يک شب مورد استفاده قرار مي‌گرفت، در ادبيات اين منطقه استفاده مي‌شد. اما چيزي به نام رمان، آن‌گونه که شاهد پيشرفت آن از زمان انتشار دُن‌کيشوت در غرب بوديم، وجود نداشت. تأثير فرهنگ غرب در اين دوره، در مصر مانند هند و ژاپن بسيار قابل توجه بود. در مصر، اين تأثير حوالي سال‌هاي 1883 در قالب اشغال آن کشور توسط انگليس آغاز شد، اين تأثير هنگامي که مصر به صورت تحت‌الحمايه انگليس در طول جنگ جهاني اول درآمد به اوج خود رسيد. اين بدان معنا بود که نويسندگاني چون محفوظ به گنجينه‌اي از ادبيات که به قرن‌ها پيش بازمي‌گشت و دستخوش دگرگوني‌هاي مختلفي شده بود، دسترسي پيدا کردند. سنت رمان‌نويسي در غرب از زمان دُن‌کيشوت تا رمان‌هاي رئاليستي و روانشناختي جوزف کُنراد و هِنري جيمز و در نهايت رمان‌هاي مدرن جيمز جويس تحول يافته است.