بازي بزرگ / عمليات سازمانهاي جاسوسي روس و انگليس در آسياي مركزي و ايران

کتاب بازي بزرگ (عمليات سازمان‌هاي جاسوسي روس و انگليس در آسياي مرکزي و ايران) اثر پيتر هاپکرک روزنامه‌نگار بريتانيايي است. رضا کامشاد اين کتاب را به فارسي برگردانده است. اين کتاب اولين‌بار در سال 1990 منتشر شده و چهارمين اثر اين نويسنده محسوب مي‌شود.
پيتر هاپکرک نويسنده و مورخ و روزنامه‌نگار انگليسي بود که در مورد کشورهايي که به آن‌ها سفر کرده بود، شش کتاب نوشت؛ از جمله: روسيه، آسياي مرکزي، چين، قفقاز، هند، پاکستان، ايران و بخش شرقي ترکيه.
کتاب حاضر در واقع به حضور و نفوذ امپراتوري انگلستان و روسيه در کشورهايي همچون ايران و هند و پاکستان در اوايل قرن نوزده مي‌پردازد. هنگامي که اين کشورها براي سلطه بر اين مناطق با هم رقابت مي‌کردند و در اين رقابت از هيچ‌گونه سياست تفرقه‌اندازي ابا نداشتند. دوراني که «آرتور کانلي» مأمور انگليسي کمپاني هند شرقي آن را به‌درستي توصيف مي‌کند و به آن نام بازي بزرگ مي‌دهد. در آن ايام، اين دو کشور راهکارهاي بسياري براي راه يافتن و به دست آوردن قدرت در اين منطقه به کار گرفتند؛ از فرستادن مأموريني در کسوت تاجر و مهندس تا تحريک مردم محلي و اختلاف انداختن بين مردم منطقه و استفاده از اين درگيري‌ها و خود را به عنوان ميانجي‌ معرفي کردن. بريده‌اي از کتاب: «پتر کبير در ضمن از طريق مسافران روسي اطلاع يافته بود که در وراي بيابان‌ها و کوه‌هاي آسياي مرکزي، سرزمين هند با ثروت افسانه‌ايش قرار دارد و نيز مي‌دانست که تا آن زمان رقيبان اروپايي، به‌ويژه انگليسي‌ها، مقدار کلاني از اين ثروت را از طريق دريا به يغما برده‌اند.»