ميرچا الياده


 

ميرچا الياده از اسطوره شناسان و دين پژوهان نامدار است. وي در بخارست، رومانی به دنيا آمد. بخشی از تحصیلات دانشگاهی خود را در همان‌جا گذارند. چهار سال در هند به مطالعه فلسفه، اديان و فرهنگ هند، به ويژه يوگا و زبان سانسكريت پرداخت. سپس به رومانی بازگشت و تز دکترای خود را به عنوان تاريخ تطبيقی فنون یوگا در سال 1930 گذراند. وی به تدریس در دانشگاه بخارست پرداخت و مقالات بسیاری در زمینه تاریخ و تطبیق ادیان و نیز چند داستان قابل توجه نوشت.پس از جنگ جهانی دوم به پاریس رفت و به تدریس در سوربن و پس از آن در اغلب دانشگاه های اروپا پرداخت. در آنجا با مجلات نقد، تاريخ اديان، كمپروندر و پارو همكاری داشت.

الیاده در تفسیر و تأویل پدیده های دینی روش و نگرش تازه ای داشت و برآن بود که نماد پردازی دینی بهترین جلوه پاسخ خلاقانه ای استکه انسان به هیبت هستی و حضور در کیهان ناپیدا کران می دهد. به اعتقاد الیاده، حوزه دین را باید به‌طور مستقل در نظر گرفت. دین را نباید به امور دیگری مانند جامعه شناسی، روانشناسی، فيزيولوژی، اقتصاد، زبان، هنر و غيره تحویل داد؛ یعنی ماهیت دین را نباید با این امور تبیین کرد. پدیده دین را باید حوزه مستقلی در نظر گرفت و آن را بدون فروکاستن به دیگر حوزه‌های معرفت بشری تبیین کرد. تبیین دین براساس مقولات دیگر نظیر آنچه ذکر شد، همان تحویل گرایی است.

الیاده در دهه آخر عمرش، به طرح‌ریزی و نظارت بر تألیف و تدوین دایرة المعارف دين مشغول بود تا این‌که پس از تکمیل تدوین این دايرةالمعارف و درست یک ماه پس از نگارش پیشگفتار خود بر آن درگذشت. اين دايرة المعارف به زبان انگليسی در ۱۶ مجلد و در حدود هشت هزار صفحه است که دارای ۲۷۵۰ مقاله و ۱۴۰۰ نفر از پژوهشگران پنجاه کشور جهان با آن همکاری کرده‌اند.

میرچا الیاده سرانجام در ۱۴ آوریل ۱۹۸۶ دچار سكته مغزی شد و در ۲۲ آوریل درگذشت.

 

بخشی از آثار این نویسنده در پردیس کتاب