اخبار الطوال

ابوحنيفه احمدبن داود دينوري (درگذشته به سال 283 قمري) از مورخان بزرگ اسلامي است. اخبارالطوال ابتدا به تاريخ خلقت مي‌پردازد و مطالبي در مورد پيامبراني چون ادريس و نوح و هود و ابراهيم… و پادشاهي داود و سليمان تا ظهور عيسي بيان مي‌دارد. سپس به مطالبي درباره‌ي ظهور زرتشت و آيين او و نجات بني‌اسرائيل به‌وسيله‌ي پادشاهان ايران مي‌پردازد. شرح حال و سرگذشت پادشاهان ايران، از جمشيد و پيروزي ضحاک بر او، تا منوچهر و کيقباد و گشتاسب و بهمن و دارا و اسکندر و ملوک‌الطوايف و سپس ساسانيان تا انقراض ايشان از مباحث ديگر کتاب است.
تاريخ اسلام در اين کتاب با تفصيل پيکارهاي اعراب و ايرانيان در دوره‌ي خلافت عمر شروع و به پايان خلافت معتصم ختم مي‌شود. علاوه بر اين جنگ‌هاي اميرالمؤمنين علي (ع) با معاويه و جنگ‌هاي جمل و صفين و خوارج و دوره‌ي حکمراني معاويه و يزيد، واقعه‌ي کربلا و شهادت امام حسين (ع) هم مفصل بيان شده است. داستان قيام مختار و همراهانش، حکومت زبيريان، انقراض بني‌مروان و قيام مردم ايران بخصوص قيام خراسان به رهبري ابومسلم از ديگر مباحث کتاب است. گرايش نسبي به عنصر ايراني در اخبارالطوال به وضوح مشهود است.