از دانش تا فرزانگي (گفتارها و گفتگوهايي پيرامون فلسفه و ادبيات)

روايتي كهن در دست است كه در آن متجددان به كوته‌له‌هايي تشبيه مي‌شوند كه بر شانه‌هاي غول‌ها، كه همانا پيشينيان باشند، نشسته‌اند و از اين‌رو، به رغم جثه ريزشان، دوردست‌ها را بهتر مي‌توانند ببنند. اين تشبيه اشاره‌اي است به سازگاري ناسازوار سنت و تجدد. استدلال طرفداران سازگاري ناسازوار سنت و تجدد اين است كه ذهن چست و جوگر انسان با گذشت زمان، پيوسته به حقايقي نو و نهان دست مي‌يابد و شناخت‌هايي جديد به دست مي‌آورد. دانش بشري، همراه با زمان، رو به گسترش است، از اين رو دوران معاصر، با آنكه بر شالوده گذشته بنا شده است، بر گذشته برتري دارد. در واقع گسست از سنت مطرح نيست، بلكه تلاش براي درك سنت و گفت و گو با گذشتگان مطرح است، و اين نه به معناي بازسازي گذشته، بلكه نوعي نوسازي سنت و سازگار كردن آن با تجدد است.