تعهد و آزادي (مقالات ادبي - هنري)

با قبول اين دو فرض که اديپ دانا و گنهکار نيست بلکه تندهوش و زودخشم است، اين دو گفتگو که «دردناکي سرنوشت اديپ از دانايي است» و «دانايي سرچشمه گناه و رنج است» نه مربوط به تراژدي اديپ است و نه نتيجه اي است درست.
دانايي موجب رنج نيست، زيرا به فرض اين که اديپ پرشور را دانا هم فرض کنيم، بنا به استناد خود شاهرخ مسکوب «کرامت او در شناخت اوست». از آن گذشته، «دانايي رهايي ست براي همگان»، چنان که ساکنان شهر تب به ياري رازگشايي اديپ از آفت ابوالهول خون آشام رستند و «اديپ در کار دانايي راز تقدير را گشود» و از همه مهم تر «… رهايي دانايان نيز در دانايي است، نفس دانايي، رستگاري است». ديگر دانايي وسيله نيست، هدف است… شوق دست يافتن بدان هر رنجي را در خود غرقه مي سازد، هم چنان که «رهايي پرومته نيز در دانايي است.»