كلام خاموش (درباره ادبيات و تناقض هايش)

نويسنده در کتاب کلام خاموش پرسش از چيستي ادبيات را از نو طرح مي‌کند. ظاهراً همگان تصور روشني از ادبيات دارند، اما بر سر تعريف آن اجماعي وجود ندارد. رانسير به جاي آن‌که تعريفي نو از ادبيات ارائه کند به لحظه‌ي شکل‌گيري اين اصطلاح جديد رجوع مي‌کند تا آن را در متن يک تغيير ادراکي ژرف جاي دهد. به دنبال اين تغيير، نظم سلسله‌مراتبيِ حاکم بر موضوع‌ها و ژانرهاي ادبي که بناي بوطيقاي کهن را تشکيل مي‌داد فرو مي‌ريزد و جاي خود را به نوعي برابري ريشه‌اي ميان موضوع‌ها و از هم گسستن ژانرها مي‌دهد که بر اثر آن هر چيزي مي‌تواند از ظرفيت ادبي برخوردار باشد و هيچ موضوعي نمي‌تواند فرم يا سبک خاص خود را تحميل کند. اين برابري ريشه‌اي مبناي آشوبناک ادبيات در مقام پديده‌اي نوظهور و ناکامل است و از ادبيات موجودي دوپاره و متناقض مي‌سازد که دائم در پي رسيدن به انسجام و غلبه بر تعارض‌هاي دروني و بيروني خود است.
تحليل پردامنه‌ي ژاك رانسير، که از يک سو تا افلاطون و ارسطو کشيده مي‌شود و از سوي ديگر به ايدئاليسم آلماني و جنبش رمانتيسم مي‌رسد، چارچوب نظري جديدي براي فکرکردن به تاريخ هنر و ادبيات از خلال همين تعارض‌ها و تضادها فراهم مي‌کند. در اين چارچوب جديد، مسائل ريشه‌داري چون نسبت ميان هنر پيشرو و سياست رهايي‌بخش، هنر براي هنر و هنر در مقام بيان اجتماع، و نسبت ميان هنر و زندگي از نو طرح مي‌شوند و صورتي تازه پيدا مي‌کنند. رانسير در کلام خاموش موشکافي‌هاي نظري خود را با تفسيرهاي بديعي از آثار نويسندگاني چون فلوبر، بالزاک، مالارمه و پروست همراه کرده است.