نبرد سيم ها

موضوع محوري اين جستار مطالعه فرايند بازآفريني دو سيستم ارتباطي در ايران و پيامدهاي آن در سطح اجتماعي، خصوصاً درمورد روابط قدرت، است. اين دو سيستم عبارت‌اند از تلگراف و راديو-تلويزيون. اين تکنولوژي‌ها شيوه‌هاي عمل ارتباطي متفاوتي را ممکن مي‌سازند. تلگراف ارتباطي نقطه‌به‌نقطه يا فردبه‌فرد را ممکن مي‌کند. هر فرد در يک پيام تلگرافي مي‌تواند پيامش را به يک و تنها يک مخاطبِ مشخص برساند. درمقابل، راديو و تلويزيون ابزارهايي براي پخش گسترده يا انتشار پيام در مقياس وسيع‌اند؛ ولي درعمل، کنشگران محدودي مي‌توانند از اين ابزارها براي ارسال پيام بهره گيرند. بازه‌هاي زماني موردنظر براي اين سيستم‌ها به‌ترتيب از دهه 1230 تا 1300 و از دهه 1310 تا 1350 را در بر مي‌گيرند. چنين مطالعه‌اي از يکسو به درکي که از سيستم‌هاي ارتباطي به‌عنوان نمونه‌هايي از سيستم‌هاي فني داريم بازمي‌گردد و از سوي ديگر، به شرايط زمينه‌اي اجتماعيِ خاص ايران در بازه‌هاي زماني مذکور وابسته است. در اين مطالعه، از مفاهيم، نظريه‌ها و ابزارهاي تحليلي در مطالعات علم و فناوري معاصر بهره گرفته شده است. اين مفاهيم، نظريه‌ها و ابزارها عبارت‌اند از تلقي سيستمي از مصنوعات در قالب سيستم‌هاي اجتماعي-فني، تحليل‌هاي برساختگرايانه درباره تطور همزمان فناوري‌ها و جامعه با تکيه بر رويکرد برساخت اجتماعي مصنوعات فني، نظريه عامل-شبکه، و سرانجام ديدگاهي درباره انتقال فناوري که آن را نوعي بازآفريني سيستم‌هاي اجتماعي-فني در نظر مي‌گيرد.