حماسه (شناخت نامه ي حماسه هاي ايران و جهان)

نورتروپ فراي حماسه را در طبقه اي قرار مي دهد که از نظر منطقي و تحول تاريخي در پي اسطوره و رمانس مي آيد، چون قهرمانان اساطيري خدايان و موجودات مافوق طبيعي اند و قهرمانان رمانس مافوق انسان ها هستند که موجوداتي فراتر از محيط خودند. به نظر فراي حوزه ي اصلي ادبيات را اپوس (حماسه) و ادبيات داستاني تشکيل مي دهد که در يک طرف آن نمايش و در طرف ديگرش ادبيات غنايي قرار دارد. او معتقد است که نمايش با مناسک، و ادبيات غنايي با رؤيا مرتبط است. در حماسه شاعر با مخاطب و شنونده مواجه مي شود. شعر روايي و حماسي در وهله ي اول در ارتباط با شنونده خلق مي شود و در وهله ي دوم به نوشتار درمي آيد. بعدها ادبيات داستاني در حماسه تأثير مي گذارد. در حماسه غلبه با وزن و شعر موزون است، درحالي که در ادبيات داستاني نثر غلبه دارد. بعضي از نويسندگان از جمله تامس گرين معتقدند که بسياري از حماسه هاي باستاني بر اسطوره هاي قديمي تر و آيين هاي مذهبي خاور نزديک و خاورميانه، مخصوصا بين النهرين، استوار بوده اند. بديهي است که اعمال انسان، به ويژه اعمال يک قهرمان، تابع الگوهاي رفتاري خاص خدايان بوده است. اين رفتارها و الگوهاي عمدتا اخلاقي در طول قرن ها از خدايان به انسان ها مخصوصا به پادشاهان نيک خصال، قهرمانان و پهلوانان منتقل شده است و انسان هاي عادي با شنيدن يا ديدن وقايع حماسي از اين الگوها متابعت مي کرده اند.