داستان پداگوژيكي

جايي که “مي شود با پري ها دوست شد”
پيش از آنکه با بينش هاي ساده انگارانه و عوامانه اي مانند “سر و ته يک کرباس” و “سگ زرد برادر شغال است” آثار بزرگاني چون ماکارنکو و شرلوخوف را، به صرف زندگي و کار در زمان استالين، مظهر استالينيسم بدانيم؛ و پيش از آنکه، به اين بهانه، انقلاب اکتبر و هرگونه آرمان عدالت خواهي و سوسياليسم را رد کنيم، بهتر است نگاه ديگري به آثار و تفکر آن ها و تأثيرشان در کل زندگي انسان بيفکنيم.
کنشگري ماکارنکو، خلاقيت هنري او و رمان پداگوژيکي فرسنگ ها با تصوري ساده انگارانه از کار حزبي و در خدمت حزب بودن فاصله دارد. همين خلاقيت و نافرماني او از خشک انديشان حزبي بي مايه بود که باعث شد از کار کناره گيري کند. اما اين به معناي چشمپوشي از آرمان سوسياليم نبود.