حادثه همزاد من است

حميده جوانشير از نخستين فعالان حوزه زنان در قفقاز بوده است و خاطراتش براي شناخت تاريخ اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي قره‌باغ، تفليس، باکو، قره‌داغ و تبريز در اواخر قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم ميلادي اهميتي ويژه دارد.
وي در خاطراتش به مقوله‌هاي مهمي چون نحوه زيست زنان و کودکان در قفقاز و ايران پرداخته که در کتاب‌هايي از اين دست اغلب مغفول مانده است.
جنگ‌هاي خونين منطقه قره‌باغ، سرکوب قيام شيخ محمد خياباني، انتشار هشت شماره مجله ملانصرالدين به سردبيري همسرش جليل محمد‌قلي‌زاده، زندگي شهري تبريز و مسائلي از اين دست، از رواياتي است که حميده خانم ضمن بازگويي خاطراتش به آن‌ها مي‌پردازد.