اگر حافظه ياري كند (چهار جستار از زبان و خاطره در سال هاي تبعيد)

«من همان‌قدري که موقعيت‌هاي افتضاح را ترک گفته‌ام، موقعيت‌هاي عالي را هم رها کرده‌ام. محقرترين مکاني هم که تصادفاً آن را اشغال کرده باشي، اگر کوچک‌ترين مقبوليتي داشته باشد مي‌تواني مطمئن باشي که يک روز يک نفر از در مي‌آيد تو و ادعاي مالکيت مي‌کند، يا بدتر، پيشنهاد مي‌کند اشتراکي در آن زندگي کنيد. آن‌وقت يا بايد براي آن مکان مبارزه کني يا رهايش کني. من از قضا گزينه دوم را ترجيح دادم. اصلاً نه به اين دليل که نمي‌توانستم برايش بجنگم، بلکه از سر انزجار مطلق از خودم: اين‌که چيزي را انتخاب کني که براي بقيه جذاب باشد ابتذال انتخاب تو را نشان مي‌دهد. اصلاً اهميتي ندارد که اول تو آن‌جا را پيدا کرده باشي. اين‌که اول برسي حتي بدتر هم هست، چون آن‌هايي که پشت سرت مي‌آيند همواره اشتهاي بيشتري از اشتهاي کاملاً برطرف‌نشده‌ي تو دارند.»