حلقه مفقوده در ايدئولوژي ماركس

اين پژوهشِ تطبيقي، تلاشي است در جهت کشف علل بقاي کاپيتاليسم و زوال سوسياليسم. تنها با يک نگرش و کاوش تطبيقي مي‌توان نقاط ضعف و عطف هر يک از اين دو نظام و راز کاميابي و ناکامي هر کدام را کشف کرد، زيرا علي‌رغم پيروزي انقلاب کبير اکتبر و ظفرمندي انقلاب‌هاي شکوهمند چين و ويتنام که نتيجه شگفتي‌انگيز در کوتاه‌مدّت و ميان‌مدّت به بار آورد، اقتصاد سوسياليستي در هر سه کشور در بلندمدّت با بحران و عقب‌رفت مواجه شد و مکانيسم‌هاي اقتصاد بازار جاي اقتصادي فرماني را اشغال کرد.
اين تحولّات تکان‌دهنده فکر ما را به خود مشغول مي‌دارند و کنجکاوي ما را برمي‌انگيزند که در صدد يافتن پاسخ به تحليل علمي دست يازيم تا ريشه‌هاي اين انتقال بزرگ را دريابيم که چگونه يک نظام اقتصاديِ بسته و غير رقابتي و چالش‌ناپذير نياز به گشايش با اقتصاد جهاني دارد. اين پويش با توجّه به تجارب بدست آمده، آسيب‌شناسيِ ساختار يک نظام اقتصادي و سياسي را آماج خود قرار داده و به اين نتيجه رسيده که هر ايدئولوژي يا نظام اقتصادي که نقش فرد و سرشت بشر را به‌عنوان يک متغيّر عمده در معادله‌ا‌ش منظور ندارد، قوانين طبيعيِ حرکت را در پروسة توليد ناديده انگاشته است. هم‌چنين هر نظامي که قدرت مطلقه را انحصاراً در دست دولت متمرکز سازد و ابتکار فردي و مالکيّت خصوصي را به هيچ بشمارد، فاقد پويايي است و دستخوش بي‌تفاوتي و کاهش رشد خواهد شد. نظامي بسته و بدون رقابت با نزول نرخ بهر‌ه‌وري و کارآيي از رونق و شکوفايي در همة عرصه‌ها محروم مي‌ماند و در تعارض با واقعيّات جهاني قرار مي‌گيرد.