زبان زنده

معرفي كتاب:
زبانِ پارسي را چه شده است بدين لطيفي و خوبي؟ که آن معاني که در پارسي درآمده است در تازي نيامده است.
خشکيدنِ شاخسارِ سخن بعد از گلستان، به علتِ خشکيدنِ سرچشمه فکر است و از دست دادنِ سررشته معني؛ ربطي ندارد به تعيينِ «حدّ ِ سخنراني و زيبايي» توسطِ سعدي. صدسال بعد، حافظ هم، مثل بقيه، سرش از طنينِ کلامِ سعدي پر بود و از گفتارش گرته بر مي داشت [...]. حافظ که رفت ريشه معني به تيشه حواله شد. مقلّد بود بعدِ مقلّد، که با تکيه بر کليشه هايِ کتاب هايي از نوعِ تاريخِ وصّاف، همين طور دست به قلم مي برد-اغلب از رويِ دستِ ديگري- تا کارِ نثر به ترکستان کشيد، و شيو? شعر، به هندوستان. از اين به بعد، جز در مواردِ معدودي، همه يکسر سقوط بود و زوال و تعارف-سجع و استعراب و فرار از معني و محتوا. نثرِ فارسي، زبانِ زند? گفتار را يکسره از ياد برد، و جز پوستي گري گرفته، و چرکين، چيزي از آن برجا نماند.