كورش يا ذوالقرنين قرآن و تورات

مسئله‌ي «ذوالقرنين» موضوع پيچيده‌اي است که از ديرباز مورخان و مفسران را سرگشته و سردرگم کرده است. اين نام در کتاب مقدس و قرآن کريم آمده است؛ قرآن کريم وي را يکي از پادشاهان کهن مي‌داند و از او به نيکي ياد مي‌کند.
حال، پرسش اين است که اين پادشاه کيست، نامش از کجا بر زبان‌ها افتاده، براي چه چنين لقب شگفت‌آوري گرفته و چه انديشه‌اي پشت اين لقب بوده است؟ آيا در حقيقت پادشاهي با اين لقب وجود داشته است؛ يا ماجراي او صرفاً افسانه‌اي از افسانه‌هاي پيشينيان است؟ در طول تاريخ پاسخ‌هاي متفاوتي به اين پرسش داده شده و مصداق‌هاي متعددي براي اين لقب معرفي شده است. در سده‌ي معاصر، مولانا ابوالکلام آزاد، متفکر بزرگ هند، با مستندات تاريخي، کورش را مصداق ذوالقرنينِ مذکور در قرآن و تورات مي‌داند و به اين پرسش تاريخي پاسخي مستدل مي‌دهد؛ نظريه‌اي که مفسر بزرگي چون علامه طباطبائي نيز آن را پذيرفته است.