نظريه و روش در تحليل گفتمان

ده سالي هست که «گفتمان» واژه‌اي مد روز شده است. آن را بي‌هدف و غالباً بي‌آنکه تعريف کنند در متن‌ها و بحث‌هاي علمي به‌کار مي‌گيرند. اکنون گفتمان به واژه‌اي مبهم و گاه بي‌معنا بدل شده است که حتي زماني که آن را با دقت به‌کار مي‌برند در هر بستري معنايي متفاوت دارد. اما در بسياري از موارد منظور از «گفتمان» اين است که زبان در چارچوب قالب‌هايي ساختاربندي شده و مردم به هنگام مشارکت در حوزه‌هاي مختلف حيات اجتماعي در گفتار خود از اين قالب‌ها تبعيت مي‌کنند.
و در اين جست‌وجو به‌سرعت درخواهيم يافت که تحليل گفتمان نه يک رويکرد واحد بلکه مجموعه‌اي از رويکردهاي ميان‌رشته‌اي است که مي‌توان از آن‌ها در انواع گوناگون مطالعه‌ها و براي کندوکاو در قلمروهاي مختلف اجتماعي استفاده کرد. در ضمن، هيچ اجماع روشني درباره‌ي چيستي گفتمان‌ها و نحوه‌ي عملکرد و نحوه‌ي تحليل آن‌ها وجود ندارد.