گفتار در روش راه بردن عقل و پيام من به فرهنگستان

کتاب گفتار در روش راه‌‌بردن عقل و پيام من به فرهنگستان اثر رنه دکارت و ترجمه‌ي محمدعلي فروغي است. اين کتاب به نظر اهل نظر، مهم‌ترين کتاب فلسفي دکارت و از جمله مهم‌ترين کتب تأثير‌گذار بر علم و فلسفه‌ي قاره‌ي اروپا و جهان است.
رنه دکارت، فيلسوف، رياضي‌دان و فيزک‌‌دان برجسته‌ي عصر رنسانس، پدر فلسفه‌ي جديد و مبدع راسيوناليسم است. او که بر افکار شخصيت‌هايي چون لايبنيتس و اسپينوزا تأثير گذاشته، گفتار در روش راه‌‌بردن عقل را که شرح حال و متني فلسفي است، به زبان فرانسه نوشته تا با سنت نگارش کتب علمي به زبان لاتين مخالفت کند. نويسنده در اين اثر به‌تفصيل به مسئله‌ي بدبيني مي‌پردازد. فيلسوف فرانسوي با خطاب قرار دادن فلاسفه‌ي پيشين و هم‌روزگارش، ديدگاه‌ها و جهان‌بيني‌شان را اصلاح مي‌کند تا جهان را از زاويه‌اي تازه، عاري از هر تصور و تفکري نشان دهد.
محمدعلي فروغي، دولت‌مرد دانشمند و متفکر، اين اثر را پس از کتاب «سير حکمت در اروپا» ترجمه و در شش بخش منتشر کرد. عنوان بخش‌هاي کتاب از اين قرار است: «ملاحظاتي در باب علوم»، «قواعد اصلي روشي که نويسنده پي گرفته است»، «برخي از قواعد اخلاقي که نويسنده با اين روش يافته است»، «استدلال‌هايي که نويسنده با آن‌ها وجود خدا و نفس انسان را اثبات مي‌کند»، «ترتيب سؤال‌هايي که نويسنده در علوم طبيعي تحقيق کرده است» و «چيزهايي که به اعتقاد نويسنده، براي کندوکاو بيشتر در طبيعت، نسبت به تحقيقات وي، نياز هستند». بخش پيام من به فرهنگستان را محمدعلي فروغي نوشته است. او در اين متن، پيامي را که براساس نظرات فلسفي دکارت نگاشته شده، به فرهنگستان ارسال مي‌کند.