دفترهاي زندان 3

دفتر سوم از دفترهاي زندان آنتونيوگرامشي در 1930 نوشته شده است . اين دوره براي گرامشي، که با وجود فشارهاي جسمي و عاطفي بسيار سنگين سلول زندان خود را در توري دي باري عملا به کارگاهي فکري مبدل کرده بود ، دوره ي فعاليتي شديد بود؛ افزون بر نوشتن تاملات خود در باب موضوع هاي گوناگون و يادداشت برداري از شماره هاي گذشته ي نشريه ادواري ، که از هنگام زنداني شدنش در ميلان به دستش مي رسيد، همچنين به ترجمه ي گزينه کوچکي از نوشته هاي کارل مارکس از آلماني به ايتاليايي مي پرداخت. با اين همه، با وجود ناهمگوني مواد و مايه هاي مندرج در اين دفترها، رگه هاي معيني از پژوهش هاي چند جهته گرامشي، در قياس با رگه هاي ديگر، برجستگي نمايان تري دارد. در اين ميان، خاصه يادداشت هايي مهم و برجسته اند که به جنبه هاي گوناگون مسئله روشنفکران، فرهنگ مردمي و عامه پسند ( به ويژه ادبيات و روزنامه نگاري )، تاريخ ايتاليا، آمريکاگرايي و کليساي کاتوليک ، هم به عنوان نهادي مذهبي و هم به مثابه ي يک نيروي سياسي – ايدئولوژيکي سترگ، اشاره دارند. آن چه با اين رگه هاي اصلي پيوند دارد يادداشت هايي است درباره ي موضوع هاي ناهمگوني چون رنسانس، نهضت اصلاح ديني ، زبان و زبان شناسي ، تاريخ نظامي و ديپلماسي و نيز بسياري از مدخل ها که زير عنوان مکرر گذشته و حال پديدار مي شوند .