كريتون

کريتون يکي از کوتاه‌ترين ديالوگ‌هاي افلاطون است؛ ولي به‌رغم حجم اندک و زبان و ساختار و درون‌مايه‌ي به‌ظاهر ساده، مسائل پيچيده و تفسيرپذيري در بر دارد که دستمايه‌ي موشکافي‌ها و بحث‌هاي درازآهنگ در ميانِ سقراط‌شناسان شده و مقاله‌ها و کتاب‌هاي پرشماري به بار آورده است. واکاوي‌هاي اين ديالوگ در فلسفه‌ي اخلاق و فلسفه‌ي سياسي و فلسفه‌ي حقوق، خواننده را نسبت به ميزانِ سازگاري يا ناسازگاري ميانِ اخلاق و قانون، حقِ فردي و مسئوليتِ اجتماعي، آزاديِ فردي و پايبندي به احکامِ حکومتي، و اين‌که در هر يک از اين دوگانه‌ها، به کدام‌يک بايد اولويت بخشيد، به تأمل وامي‌دارد و ذهنِ او را با اين پرسش درگير مي‌سازد که آيا شهروندان وظيفه دارند که همواره قوانين و احکامِ قضايي را کورکورانه بپذيرند، و آيا تحتِ هيچ شرايطي، حتي اگر به آنان ظلم شود، حقِ نافرمانيِ مدني ندارند. در کنارِ مسائلي از اين دست، کريتون از اصلي‌ترين منابعِ پژوهش درباره‌ي انديشه و منشِ سقراط و، همراه با دفاعيه و بخش‌هايي از فايدون، مهم‌ترين گزارش از واکنشِ او به اتهام و محکوميت و مرگ است.
اين ديالوگ از اصلِ يونانيِ باستان، با مقابله‌ي چند ويراستِ انتقادي و چند ترجمه‌ي انگليسي و فرانسوي به فارسي درآمده است و يادداشت‌هاي آن، شرحِ متن، تفسيرهاي صاحب‌نظران، نکته‌هاي زباني، اختلافِ ويراست‌ها، اختلافِ ترجمه‌ها و شرحِ نام‌ها را در بر مي‌گيرد.