اژدها

اولين نمايشنامه‌ي يوگني شوارتس اژدها بود که در تئاتر مسکو به روي صحنه رفت و بلافاصله پس از اولين اجرا، توقيف شد و ديگر هرگز در زمان حيات شوارتس روي صحنه نرفت؛ چراکه در جو سياسي شوروي پس از جنگ، تلاشي براي براندازي تلقي مي‌شد. اژدها از جمله‌ي منسجم‌ترين نمايشنامه‌هاي شوارتس است؛ هجوي سياسي که هدف آن توتاليتاريسم در تمام اشکال آن است. ممنوعيت اجراي اين نمايش فقط در سال 1962، سال‌ها پس از مرگ نويسنده برداشته شد. اژدها براساس تلاش شواليه لانسلو براي آزادي مردم در سرزميني شکل گرفته که تحت حکومت وحشيانه‌ي اژدها در رنج زندگي مي‌کنند؛ اما كوشش‌هاي شواليه با مقاومت روبه‌رو مي‌شود، زيرا بيشتر مردم به اژدها عادت کرده‌اند و روش‌هاي اژدها را، هرچند خشن، تنها راه ممکن مي‌دانند. روح آن‌ها به نوعي با اين ناتواني و عدم تمايل به مقاومت، فلج شده. اژدها در اين نمايش مي‌گويد: مي‌بينيد، روح انسان بسيار مقاوم است. بدن را از وسط ببريد انسان دو نيم مي‌شود؛ اما روح را پاره‌پاره کنيد فقط انعطاف‌پذيرتر مي‌شود