درباره دين (سخناني با تحقير كنندگان فرهيخته اش)

فريدريش شلايرماخر (1834-1768) در اين کتاب تلاش مي‌کند نشان دهد که دين قابل تحويل به متافيزيک يا اخلاق نيست؛ دين نه درباره‌ي موجود برين است، نه درباره‌ي خير برين؛ دين نه به شناختن مربوط مي‌شود، نه به عمل کردن. دين به احساس مربوط مي‌شود، اما احساسي بسيار خاص که در اثر شهود بي‌واسطه‌ي امر بي‌کرانه ايجاد مي‌شود.
هر انساني به سبب موقعيت يکتايي که در جهان و در نتيجه نسبت به امر بي‌کرانه دارد، احساس متفاوتي نيز بر اثر اين شهود در او ايجاد مي‌شود و به اين ترتيب دين‌داري هرکس خاص خود او مي‌شود؛ هرچند برخي شهودها از امر بي‌کرانه چنان قدرت و نفوذي مي‌يابند که مي‌توانند افراد زيادي را حول خود جمع کنند و اين‌ها شهودهاي بنيان‌گذاران اديان بزرگ از امر بي‌کرانه هستند.
درباره‌ي دين نخستين کتاب شلايرماخر است و اولين بار در 1799 منتشر شده است. زماني که او در حلقه‌ي رمانتيک‌هاي برلين بود، و همين باعث شده است اين کتاب هم آکنده از لحني رمانتيک باشد و هم از مهم‌ترين آثار براي شناخت جريان رمانتيسيسم به شمار آيد.
فريدريش شلايرماخر را بنيان‌گذار دانش هرمنوتيک، مفهوم تجربه‌ي دين، جريان الهيات ليبرال مدرن، و رشته‌ي دين‌شناسي مي‌دانند و اين کتابي است که بذر اوليه‌ي همه‌ي اين ايده‌ها را کمابيش مي‌توان در آن يافت.