تبارنامه اشراقيان

شيخ شهاب‌الدين سهروردي، بنيانگذار حکمت اشراق، در کتاب المشارع و المطارحات حکمت خويش را ميراثي معنوي و حِکمي دانسته است که از خميره مقدسه ازلي سرچشمه گرفته و در قالب دو شاخه شرقي (ايراني) و غربي (يوناني) تداوم يافته است. شاخه غربي حکمت را که سهروردي «خميره فيثاغورثي» ناميده است، هرمس والدالحکما از طريق وحي و مکاشفه دريافت کرده و به وسيله حکماي متألّه يوناني همچون اسقلبيوس، فيثاغورث، انباذقلس و افلاطون به عرفايي چون ذوالنّون مصري و سهل تستري رسيده است. آغازگر شاخه شرقي حکمت، که «حکمت خسرواني» نام دارد، شهرياران روحاني ايران از جمله کيومرث و فريدون و کيخسرو هستند و اين حکمت فهلوي در تعاليم عرفايي چون بايزيد بسطامي، حلّاج، قصاب آملي و ابوالحسن خرقاني به يادگار مانده است. سپس جانب شرقي و غربي حکمت در آموزه‌هاي حکماي مشرقي از جمله حکيم ترمذي ممزوج شده و سرانجام درحکمت اشراق تجلي دوباره يافته است. در کتاب حاضر، در پرتو نگاهي تاريخي-تحليلي، اين تبارنامه معنوي بازکاوي و مختصّات روشني از وجوه حکمت خسرواني و فيثاغورثي ترسيم مي‌شود.