اليف شافاك


 


اليف شافاك در استراسبورگ فرانسه از والدینی ترک و بریتانیایی به دنیا آمد و پس از جدایی والدین به همراه مادرش به ترکیه بازگشت. او از دانشگاه فنی خاورميانه در آنكارا لیسانس روابط بین‌الملل، فوق لیسانس مطالعات زنان و دکتری علوم سیاسی گرفت. در هنگام تحصیل در دورۀ فوق‌لیسانس، اوّلین کتاب داستانش را (سال ۱۹۹۴) و بعد از آن در سال ۱۹۹۷ نیز رمان دومش را منتشر کرد. سپس بعد از دورۀ دکتري به استانبول آمد و «آینه‌های شهر» را نوشت.

شافاک در سال‌های ۲۰۰۴– ۲۰۰۳ با درجۀ استادیاری در دانشگاه ميشيگان و بعد در بخش مطالعات خاور نزدیک دانشگاه آريزونا مشغول به کار شد و از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ ستون‌نویس روزنامۀ زمان بود. او در سال ۱۹۹۸ با رمان «پنهان» برندۀ جایزۀ «رومی»، که به بهترین اثر ادبیات عرفانی ترکیه تعلق می‌گیرد، شد و نشان شوالیه را که از مدال‌های فرهنگی کشور فرانسه است دریافت کرد. وی همچنين بارها به فهرست نهایی و اولیۀ جوایز جهانی از جمله جایزۀ ادبیات داستانی زنان «اورنج» (بیلیز)، جایزۀ دستاوردهای زنان آسیایی، جایزۀ مهم «ایمپک دوبلین»، ادبیات داستانی مستقل بریتانیا، جایزۀ بین‌المللی روزنامه‌نگاری و … راه پیدا کرده‌ است.

 شافاک نویسنده‌ای آرمان‌گراست؛ او نزاع‌های قومی و مذهبی را نکوهش می‌کند و معتقد است انسان‌ها با هر مذهب، زبان و نژادی که دارند،‌ می‌توانند با مسامحه،  اغماض و چشم‌پوشی از تفاوت‌ها در کنار هم زندگی کنند. این نویسنده هویت بشر را فراتر از جنسیت و نژاد و زبان می‌داند و نزاع‌های منطقه‌ای را که باعث ایجاد شکاف بین مردم می‌شود، زاییدۀ طرز تفکر بنیادگرایانه‌ای می‌داند که سیاستمداران و دست‌های پنهان سعی دارند با دامن زدن به وسیلۀ آن، قشرها و طبقات مختلف جامعه را مقابل هم قرار دهند.

آثار الیف شافاک را می‌توان در دست اقشار متفاوتی دید که تمایلی به ادبیات فاخر و سنگین ندارند. آن‌ها توانسته‌اند با آثار شافاک به‌راحتی ارتباط برقرار کنند. از سوی دیگر افراد اهل قلم و ادبیات نیز شافاک و آثارش را به کلی رد نمی‌کنند و بسیاری آثار او را دنبال هم می‌کنند. این موضوع می‌تواند به دلیل مدیریت قوی نویسنده باشد. او توانسته است موضوعات ژرف، تاریخی، جامعه شناختی و … را در قالب قصه گویی ساده و بی‌ادعایی مطرح کند. او در کتاب‌های مختلف خود به مسائل بسیار متنوع می‌پردازد و این نیز یکی دیگر از عواملی است که آثار او را به لیست پرفروش‌ترین‌های بسیاری کشورها راه می‌دهد. به نظر می‌رسد که این نویسنده به همان اندازه که در موضوعات مختلف کنجکاو و جسور است در نوشتن و تن دادن به عواقب نوشتۀ خود نیز شجاع است.

بخشی از آثار این نویسنده در پردیس کتاب