اين قرن

يک قرن چيست؟
من پيش‌گفتار ژان ژنه بر نمايشنامه‌اش‌ سياها را در نظر دارم. او در اين پيش‌گفتار به کنايه مي‌پرسد: «يک سياه چيست؟» بلافاصله مي‌افزايد: «و پيش از هر چيز چه رنگي دارد؟» من مي‌خواهم به همين منوال بپرسم: يک قرن چند سال دارد؟ يک صد سال؟ اين بار پرسش بوسوئه است که توجه‌‌مان را جلب مي‌کند: «يک صد سال، يک هزار سال، چيست وقتي که يک دم محوشان مي‌کند؟». حال بايد بپرسم کدام دمِ استثنايي است که قرن بيستم را محو مي‌کند؟ سقوط ديوار برلين؟ نقشه برداري از ژن‌‌ها؟ راه اندازي يورو؟

حتي با فرض اين که مي‌توانستيم اين قرن را شکل دهيم و آن را به منزله‌ي ابژه‌اي براي انديشه برسازيم، آيا اين ابژه فلسفي خواهد بود، ابژه‌‌اي دست‌خوش آن اراده‌ي تکين، يعني اراده به تعمق و باريک بيني؟ آيا اين قرن پيش از هر چيز يک واحد تاريخي نيست؟